Anayasa Mahkemesinin Afet Kanunu Kararı Haberi
31 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren, kamuoyunda Kentsel dönüşüm Yasası olarak bilinen 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun için Ana Muhalefet Partisinin yaptığı iptal başvurusunda Anayasa Mahkemesi karar verdi. 27 Şubat günü verilen kararda bir kısım maddeler iptal edildi ve yürürlüğü durduruldu. Yürürlüğün Durdurulmasına ilişkin karar da 1 Mart 2014 tarihli RG’de yayınlandı.
İptal Edilip Yürürlüğü Durdurulan Maddeler
1-) Kanunun en çok tepki çeken Bu davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemez. şeklindeki düzenleme (6. maddesinin (9) numaralı fıkrasının ikinci cümlesi) İptal edildi ve yürürlüğü durduruldu.
2-) Gene, bu kanunun Diğer bütün kanunların üzerinde olduğu yönündeki düzenleme (9.maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesi ile (2) numaralı fıkrası) İptal edildi ve yürürlüğü durduruldu.
9/(1)-1.cümle: Bu Kanun uyarınca yapılacak olan planlar, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda ve imara ilişkin hükümler ihtiva eden özel kanunlar da dâhil olmak üzere diğer mevzuatta belirtilen kısıtlamalara tabi değildir.
9/(2): Bu Kanun kapsamındaki alanlarda bu Kanunun öngördüğü uygulamaların zaruri kılması hâlinde, bu uygulamaların gerektirdiği iş ve işlemler hakkında;
a) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun,
b) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun,
c) Afete maruz bölgeye ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun,
ç) 28/12/1960 tarihli ve 189 sayılı Millî Savunma Bakanlığı İskân İhtiyaçları İçin Sarfiyat İcrası ve Bu Bakanlıkça Kullanılan Gayrimenkullerden Lüzumu Kalmıyanların Satılmasına Salâhiyet Verilmesi Hakkında Kanunun,
d) 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununun,
e) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun,
f) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun,
g) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun,
ğ) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun,
h) 16/6/2005 tarihli ve 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun,
ı) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun,
i) Geri görünüm ve etkilenme bölgeleri bakımından 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun,
bu Kanunun uygulanmasını engelleyici hükümleri ve diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz. Ancak, bu Kanunun öngördüğü uygulamalar sırasında, bahsedilen kanunların amaçları ayrıca gözetilir. Uygulamalar için 6831 sayılı Kanuna tabi alanların kullanılması zaruri olduğu takdirde, başka yerlerde en az bu alanlar kadar alanın ağaçlandırılması, 3573 sayılı Kanuna tabi alanların kullanılması zaruri olduğu takdirde de, başka yerlerde en az bu alanlar kadar alanın zeytinlik alan hâline getirilmesi mecburidir.
İptal Edilen Maddeler
1-) Üçüncü maddenin bazı fıkraları iptal edildi
a. Taşınmaz üzerinde tasarruf hakkını kısıtlayan (1). Fıkranın 8.cümlesi (son cümle oluyor) İPTAL edildi.
Tapu müdürlüğü, binanın paydaşlarının müteselsil sorumlu olmalarını sağlamak üzere tapu kaydındaki arsa payları üzerine, masraf tutarında müşterek ipotek belirtmesinde bulunarak Bakanlığa veya İdareye ve binanın ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi verir.
Fıkranın 7.cümlesi de uygulanma imkanı kalmadığından iptal edildi.
Bakanlık veya İdare tarafından yapılan tespit işleminin masrafı ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir.
İptal kararı, kararın RG’de yayınlanmasından 3 ay sonra yürürlüğe girecek. (Mahkemenin en son yayınlanan kararları -ki 25 Ocak 2014 t.li RG’dedir- yaklaşık 6 ay öncesine ait, dolayısıyla yaklaşık 1 yıl sonra yürürlüğe gireceğini söylemek mümkün).
b. Kamu idarelerine ait taşınmazları kapsama alan (4).fıkrası İptal edildi. Yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Hazine dışındaki kamu idarelerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar, bu Ka)nunun amaçları çerçevesinde kullanılmak üzere maliki olan kamu idarelerinin görüşü alınarak Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla Bakanlığa tahsis edilerek tasarrufuna bırakılır veya Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye ve İdareye bedelsiz olarak devredilebilir. Bu Kanuna göre uygulamada bulunulan alanlarda yer alan tescil dışı alanlar, tapuda Hazine adına tescil edildikten sonra Bakanlığa tahsis edilerek tasarrufuna bırakılır veya Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye ve İdareye bedelsiz olarak devredilebilir.
c. Riskli olmasa da alan içindeki tüm yapıların yıkılmasını getiren (7).fıkra İptal edildi. Yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Bu Kanunun uygulanması için belirlenen alanların sınırları içinde olup riskli yapılar dışında kalan diğer yapılardan uygulama bütünlüğü bakımından Bakanlıkça gerekli görülenler de bu Kanun hükümlerine tabi olur.
2-) Mülkiyet hakkını ortadan kaldırıcı şekilde tasarruf yetkisini kısıtlayan 4.maddesinin (1) numaralı fıkrası İptal edildi. Yayınlanmasından 3 ay sonra yürürlüğe girecek.
Bakanlık veya uygulamayı yürütmesi hâlinde TOKİ veya İdare, riskli alanlarda, riskli yapıların bulunduğu taşınmazlarda ve rezerv yapı alanlarında bu Kanun kapsamındaki proje ve uygulamalar süresince her türlü imar ve yapılaşma işlemlerini geçici olarak durdurabilir.
3-) 5.maddenin (5) nolu fıkrası iptal edildi
Bakanlık veya İdare tarafından yapılan yıktırmanın masrafları, ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir. Tapu müdürlüğü, yıkılan binanın paydaşlarının müteselsil sorumlu olmalarını sağlamak üzere tapu kaydındaki arsa payları üzerine masraf tutarında müşterek ipotek belirtmesinde bulunarak Bakanlığa veya İdareye ve binanın ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi verir.
Aynı şekilde 3 ay sonra yürürlüğe girecek.
4-) Kimsenin ruhu duymadan işi bitirelim maddesi olan 6.maddenin (10).fıkrası İptal edildi. Yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Bu Kanun uyarınca yapılan iş ve işlemlere ilişkin olarak adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde belirtilen adreslere yapılan tebligat, muhataplarına yapılmış sayılır.
5-) Kanun kapsamında yapılacak İhalelerde Pazarlık usulünü zorunlu kılan 8.maddenin (1).fıkrası İptal edildi. Yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Bu Kanun uyarınca kamu kaynağı kullanılarak gerçekleştirilen her türlü mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen hâllere dayanan işlerden sayılır.
http://www.anayasa.gov.tr/Gundem/Detay/549/549.pdf
Manşet Fotoğraf: http://www.chp.org.tr/?p=85762
