ABD’deki mortgage piyasasının en büyük iki oyuncusu olan Freddie Mac ve Fannie Mae’in 80 milyar doları bulan “acil” sermaye ihtiyacı, “küresel kriz henüz bitmedi” yorumlarını alevlendirince...
ABD‘nin TOKİ‘si çöktü
ABD‘deki mortgage piyasasının en büyük iki oyuncusu olan Freddie Mac ve Fannie Mae‘in 80 milyar doları bulan "acil" sermaye ihtiyacı, "küresel kriz henüz bitmedi" yorumlarını alevlendirince, Avrupa‘dan, Amerika‘ya kadar borsalar satışlara yenildi. ABD piyasalarının iki temel taşı olarak kabul edilen Freddie Mac ve Fannie Mae‘nin hisselerindeki günlük kayıp yüzde 20‘lere çıkarken; bu iki kuruluş, bilançolarındaki ciddi kayıplar nedeniyle denetim ve muhasebe standartlarında da soruşturma altında bulunuyor.
Yenilenen kredi korkuları küresel piyasaları sarsarken, dünya borsaları, finansal sektörün daha fazla sermaye arttırımı yapmak zorunda kalacağına yönelik kaygıların artmasıyla 2006 yılı Ekim ayından bu yana en düşük seviyesine geriledi. Fannie Mae ve Freddie Mac‘ın sermayelerini sırasıyla 46 milyar dolar ve 29 milyar dolar arttırmak zorunda kalacağının raporlara yansıması, bu şirketlerin hisselerini 16 yılın en düşük seviyesine çekti. İngiltere‘de sorun yaşayan mortgage bankası Bradford&Bingley (B&B) de yüzde 20 düşerek planlanan bedelli hisse senedi fiyatının da altına indi ve tarihinin en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Uzmanlar, B&B‘nin İngiliz hükümetinin hâlâ çeşitli planlar ile kurtarmaya çalıştığı ülkenin en büyük bankalarından Northern Rock‘ın durumuna düştüğünü ifade ediyorlar. Piyasalardaki artan tansiyon Avrupa borsalarının gün içinde yüzde 3‘leri bulan düşüşler yaşamasına neden oldu.
Satışlarla sarsılan piyasalara destek yine ABD Merkez Bankası‘ndan (FED) geldi. FED Başkanı Ben Bernanke, FED‘in büyük Wall Street şirketleri için geçen yıl sonunda açtığı borç verme imkânını genişletebileceğini söyledi. Bernanke, bir menkul kıymet şirketinin batma noktasına gelmesi durumunda Hazine‘nin daha etkin rol alması gerektiğini belirtti. Bernanke‘nin açıklamalarının ardından Avrupa borsalarındaki kayıplar azalırken, New York Borsası yükselişle açıldı.
Tarih: 9 Temmuz 2008
Kaynak: Cumhuriyet
Yazan: Necdet Çalışkan